Τρίτη 28 Οκτωβρίου 2008

ΠΩΣ ΦΘΑΣΑΜΕ ΣΤΗΝ 21η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1944




Παραμονές Πρωτοχρονιάς (29 Δεκεμβρίου 1943) τα Τάγματα Ασφαλείας, με επικεφαλής τον διορισμένο απ’ τους Γερμανούς Νομάρχη, «στρατηγό» Δ. Λιάκο Φτάνουν στη Χαλκίδα. Η Εύβοια γνωρίζει την πιο στυγνή τρομοκρατία, όπου φτάνουν τα τμήματά τους. Χωριά καταστρέφονται. Χιλιάδες συλλαμβάνονται. Αρχίζουν ομαδικές εκτελέσεις (Δ.Τσάλα, Η Εύβοια στην Κατοχή (Μικρό Σχεδίασμα ιστορίας), «Προοδ. Εύβοια», αρ. φλ. 246/22.11.1979, 2) Ο Θρασ: Παπάστρατής σημειώνει: Σάν μπόμπα έπεσε στον τόπο ο ερχομός των. Κανείς δεν το περίμενε. Και πιο πολύ δεν το περίμεναν ο αξιωματικοί που έβλεπαν τώρα και τη δύσκολη θέση των (...). Συνεννοήθηκαν μεταξύ τους το ίδιο βράδυ σε γενική συγκέντρωση και την άλλη μέρα το πρωί μου έστειλαν δυο ανωτέρους των δηλώνοντας μου πως αποφασίζουν να ανέβουν στο βουνό, να πάρουν τον αντάρτικο αγώνα στα χέρια των» (Αγώνες στην Εύβοια, Αθήνα 1954, 145). 0 Μητροπολίτης Χαλκίδας Γρηγόριος Πλειαθός εξορίζεται για την πατριωτική του δράση, το Μάιο 1944, στην Αθήνα. Σε απάντηση εγγράφου της Ιεράς Συνόδου (18 Οκτωβρίου 1949) ο Γρηγόριος έγραφε: «Κατά το διάστημα της εν Αθήναις δια τους ανωτέρω λόγους διαμονής δεν είχομεν υπηρεσιακήν επικοινωνίαν μετά της μητροπόλεως ημών. Εις Χαλκίδα επιστρέψαμεν μετά την φυγήν των Γερμανών την 2Ιην Οκτωβρίου 1944 και αναλάβαμεν τα καθήκοντα ημών». Οι φρουρές που εγκαθιστά ο Δ. Λιάκος στο Μαντούδ. στα Ψαχνά και αλλού διαλύονται από τους αντάρτες και η φάλαγγα των γερμανών που εκστρατεύει εναντίον τους καταστρέφεται στη θέση «Κακή Σκάλα» στις 15 Ιανουαρίου 1944. ‘Όταν δε ο ίδιος ο Δ. Λιάκος με ισχυρές δυνάμεις βρίσκεται στην Ιστιαία, τμήμα του εφεδρικού ΕΛΑΣ επιτίθεται εναντίον τους και σκοτώνει τον ίδιο. Σύμφωνα με την αναφορά της Νομαρχίας Ευβοίας προς το κατοχικό υπουργείο Εσωτερικών για γεγονότα που συνέβησαν στην Εύβοια τους μήνες Φεβρουάριο, Μάρτιο, Απρίλιο και Μάιο του 1944 (δημοσιεύεται στην «Προοδ. Εύβοια» αρ. φλ. 220/10-5-1979, 2): «Την 3-4-1944 εφονεύθη εν Ιστιαία υπό αναρχικών στοιχείων ο τέως Νομάρχης Ευβοίας Στρατηγός Δημ. Λιάκος, κηδευθείς μετά πάσης τιμής εν Χαλκίδι την 5η ιδίου μηνός και ώραν 3ην μ.μ..». Την ίδια μέρα άλλα αντάρτικα τμήματα χτυπάνε φάλαγγα γερμανών και ταγμάτων Ασφαλείας στο Θεολόγο. Ο Διοικητής
της φάλαγγας Χρ. Γερακίνης αναφέρει: «εκ των ημετέρων εις Γερμανός τραυματίας». ‘Έτσι σημαδεύτηκε ανεξίτηλα η συνεργασία των Ταγμάτων με τους Γερμανούς κατακτητές (Προοδ. Εύβοια», αρ. φλ. 247/29-11-79, 2). Το κλίμα αυτό δεν αλλάζει ούτε μετά την ίδρυση της «Ανωτέρας Στρατ. Διοικήσεως Ευβοίας» με τον «Αντιστράτηγο» Χαρ. Παπαθανασόπουλο, στις 21 Απριλίου 1944, ο οποίος (όπως και ο Χρ. Γερακίνης), ανήκαν στον ΕΔΕΣ. Ακολουθούν αποτυχημένες αποβιβάσεις των Γερμανών στην Κάρυστο (1 Ιουλίου 1944) και Γερμανών - Ταγμάτων Ασφαλείας στην Λίμνη (24 Ιουλίου 1944). Οι αντάρτες - αντίθετα -ενισχύονται συνεχώς, καθημερινά, και περισφίγγουν τη Χαλκίδα, τα Ψαχνά, τις Γούβες, την Ερέτρια, τη Βάθεια και ο Αλιβέρι, τα μόνα οχυρωμένα μέρη που παραμένουν Γερμανοί και Τάγματα Ασφαλείας. Η κατάσταση γίνεται τραγική για τους κατακτητές. με τους συνεργάτες τους όταν στις 9 Σεπτεμβρίου 1944, κοντά στο Αλιβέρι, στη θέση Λαμπούσα, τμήματα του ΕΛΑΣ επιτίθενται και συντρίβουν Γερμανική φάλαγγα. Ο Χαρ. Παπαθανασόπουλος αναγκάζεται να απολύσει κρατούμενους και να στείλει επιτροπή στους αντάρτες για συνεννοήσεις, στις 14 Σεπτεμβρίου 1944, χωρίς όμως αποτέλεσμα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΟ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
http://eviac.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=17&Itemid=34

Δεν υπάρχουν σχόλια: