Επιπτώσεις στην υγεία από τη δράση του ουρανίου
Α. Χημικοτοξική δράση του ουρανίου
Η χημικοτοξική δράση του ουρανίου οφείλεται στις χημικές του ιδιότητες. Το ουράνιο ανήκει όπως ο μόλυβδος, το κάδμιο, ο υδράργυρος ή το πλουτώνιο στα βαρέα μέταλλα. Τα βαρέα μέταλλα και οι χημικές τους ενώσεις είναι πολύ δηλητηριώδη. Ειδικά προκαλούν δυσμενείς επιβαρύνσεις στο συκώτι και τα νεφρά.
Ραδιοτοξική δράση
Η ραδιοτοξική δράση του ουρανίου οφείλεται στην ραδιενεργό ακτινοβολία που απελευθερώνει. Η ραδιενεργός ακτινοβολία είναι μια ιονίζουσα ακτινοβολία, η οποία προκαλεί ιοντισμό στα άτομα και τα μόρια ενός οργανισμού. Αυτό σημαίνει ότι μερικά άτομα ή μόρια του οργανισμού αποκτούν ηλεκτρικό φορτίο και μεταβάλλονται σε ιόντα, θετικά ή αρνητικά. Επίσης οδηγούν στο σχηματισμό διαφόρων ριζών ( όπως τη διάσπαση του νερού στα άκρως επιθετικά συστατικά του Η και ΟΗ).Ο σχηματισμός των ιόντων και των ριζών είναι ζημιογόνος, διότι οδηγεί σε κυτταρικές μεταβολές. Η ζημιογόνος δράση είναι τόσο μεγάλη, όσο μεγάλη είναι και η προσληφθείσα
δόση ακτινοβολίας. Δόση= προσληφθείσα ακτινοβολία / προσλαμβάνουσα μάζα
Η ραδιοτοξική δράση του ουρανίου-238, του κυρίου συστατικού του απεμπλουτισμένου ουρανίου οφείλεται στην εκπομπή ακτινοβολίας α.
Εξωτερική επιβάρυνση από ακτινοβολία
Εξωτερική επιβάρυνση προκύπτει όταν ένας οργανισμός βρίσκεται κοντά σ’ ένα ραδιενεργό σώμα και υφίσταται τη ραδιενεργό δράση του. Επειδή η ακτινοβολία α έχει πολύ μικρή εμβέλεια μπορεί η επιβάρυνση από αυτήν να θεωρηθεί αμελητέα. Τα πράγματα φυσικά είναι διαφορετικά αν η ακτινοβολία είναι β ή γ όπως του Καισίου-137. Αυτές με τις ίδιες ποσότητες επιβαρύνουν τον οργανισμό 1000 φορές περισσότερο.
Εσωτερική επιβάρυνση
Εσωτερική επιβάρυνση προκύπτει όταν ένας άνθρωπος προσλαμβάνει μια ραδιενεργό ουσία στο σώμα του(Inkorporation). Αυτό μπορεί να επιτευχθεί δια της αναπνευστικής (Inhalation) ή της διατροφικής(Ingestion) οδού.
Οι προσληφθείσες ραδιενεργές ουσίες δια μέσου του στομάχου και της πέψης και ανάλογα με τη διαλυτότητά τους καταλήγουν στο αίμα και έτσι διαμοιράζονται σ’ όλο το σώμα.
Η με την εισπνοή προσληφθείσες ποσότητες ραδιενεργών ουσιών παραμένουν στους πνεύμονες αν είναι αδιάλυτες και ανάλογα με τη διαλυτότητά τους καταλήγουν και πάλι στο αίμα.
Η εσωτερική ακτινοβολία του Ουρανίου-238 σε σχέση με την εξωτερική του Καισίου-137 είναι τώρα 3700 φορές μεγαλύτερη.
Ο κίνδυνος πλέον για καρκινογενέσεις και ζημιογόνες αλλαγές στο γενετικό υλικό είναι πάρα πολύ μεγάλος.
Αφού τα ραδιενεργά υλικά δια μέσου της αναπνευστικής ή της διατροφικής οδού καταλήξουν στο αίμα κατόπιν συσσωρεύονται σε διάφορα όργανα του σώματος. Στην περίπτωση του Ουρανίου τα όργανα αυτά είναι τα οστά (~60%), το συκώτι (~15%) και τα νεφρά (~10%).Στα όργανα αυτά απελευθερώνεται ραδιενεργός ακτινοβολία που οδηγεί σε καρκινογενέσεις. Επειδή μεγάλα αδιάλυτα σωματίδια ουρανίου παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα στους πνεύμονες προκαλούν καρκίνο στους πνεύμονες. Η συσσώρευση ραδιενεργών ουσιών στα οστά έχει επικίνδυνες συνέπειες. Ακτινοβολία στα οστά σημαίνει ακτινοβολία και του μυελού των οστών, σημείου όπου δημιουργείται το αίμα. Δεν είναι τυχαίες επομένως οι λευχαιμίες των στρατιωτών και των κατοίκων των περιοχών όπου έχουν ριφθεί βλήματα ουρανίου.
Επίσης οι αλλαγές του γενετικού υλικού σίγουρα θα προκαλέσουν τερατογενέσεις στις περιοχές αυτές.
Κρούσματα ρκίνου στο Σεράγεβο*
1995
1996
1997
1998
1999
2000
Θέσεις όγκων
Στόμα και λαιμός
1
-
-
2
4
4
Πεπτικό Σύστημα
15
50
36
55
68
82
Αναπνευστικό σύστημα
12
15
20
34
44
51
Δέρμα και σύνδεσμος
-
2
1
10
8
9
Στήθος
3
11
14
29
34
37
Ουροποιητικό σύστημα
8
8
11
18
8
9
Μάτια
3
-
1
2
1
4
Λεμφικό και αίμα
1
6
1
7
19
26
Άλλα μέρη του οργανισμού
-
1
11
18
11
7
Σύνολο
43
93
95
175
216
248
Τα στοιχεία προέρχονται από το Ληξιαρχείο του Σεράγεβο (Αγγελιοφόρος της Κυριακής 13.4.03)
Περίπου 8700 περιστατικά καρκίνου θα εμφανίσουν τα επόμενα χρόνια οι κάτοικοι του Ιράκ.
Ευθυμιάδης Δημήτριος ΠΕ4- Χημικός, 13ο ΤΕΕ Θεσσαλονίκης
ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ
http://13tee-thess.thess.sch.gr/uranio.HTM
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου