Σκαριμπολογήματα

«Με θάρρος ανθρώπων ελεύθερων τα ‘‘Νεοελληνικά Σημειώματα'' άρχισαν να χαράσσουν το δρόμο τους. Παρά χανόμενα μες σε μια ανάξια παρακμή σχημάτων και λόγων, με σκέψη γοργή και αγαθή, θα δουλέψουν πιστά πάνω στην προσπάθειά τους την τίμια, να εχτοπίσουν από τα τελευταία τους καταφύγια - Πανεπιστήμιο, Ακαδημία, Γυμνάσια - τον σχολαστικισμό και την ψώρα. Για να μην εξαφανιστούμε σα ράτσα, θα δώσουμε όλοι μαζί την τελευταία αυτή μάχη του Έθνους κατά των λογιοτάτων του κέντρου.»

Αυτά, ορθά κοφτά και περίτρανα διακήρυττε ο ‘‘τελευταίος του Ευρίπου κονταρομάχος'' Γιάννης Σκαρίμπας στην πρώτη έκδοση του περιοδικού του ‘‘Νεοελληνικά Σημειώματα'' κατά το εαρινό (καλή και τώρα ώρα) πρωτόμηνο του μεσοπολέμιου - των ποικίλων ταραχών και αναστατώσεων - έτους 1937. Ήταν μια εποχή, κατά την οποία ο Σκαρίμπας ορθόπλωρος και άλκιμος διέσχιζε τα λογοτεχνικά κανάλια του καιρού του, αμιλλόμενος να υψώσει την αναγεννησιακή ρομφαία του λόγου του σε κορυφές της τέχνης περίοπτες.

Ο λόγος του πρωτόφαντος, καυστικός, δροσερός, αριστοφάνειος.

Σαν λίγο πριν, στα 1929, είχε βραβευθεί για το διήγημά του ‘‘Καπετάν Σουρμελής ο Στουραΐτης'', ο Φώτης Κόντογλου, ο οποίος ηγούνταν της κριτικής επιτροπής του λογοτεχνικού διαγωνισμού, έλεγε και ετούτα: «Ο κ. Σκαρίμπας έχει ήδη ύφος δικό του και αυτό είναι το πιο σπουδαίο προσόν που μπορεί να ζητήσει κανείς από ένα συγγραφέα. Και το πέτυχε, γιατί στηρίχτηκε αποκλειστικά στα δικά του όρια, στο δικό του, στο γνώριμό του έργο. Ο αναγνώστης αισθάνεται ότι ασφαλώς ο συγγραφέας και ο άνθρωπος είναι ένα, ταυτίζονται, πράγμα σπάνιο.» Και ο Σκαρίμπας σχολιάζοντας τα λεγόμενα της επιτροπής με το δικό του χαρακτηριστικό αυτοσαρκαστικό και ειρωνικό τρόπο, πασιχαρής εξεστόμιζε: «(Μπρε, μπρε,) τι λένε αυτοί; Είμαι δα τόσο σπουδαίος... Μωρέ, μπράβο μου! Είδες με; Μια και έξω... Έγινα μονομιάς συγγραφέας... ο δεκάρχης - εγώ τελωνειακός - και μέλλον απότακτος ιατρογνώμων... Είδες με... Είδες με!...»

ολάστρινη).

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ